Veel banken die fiscaal voordelige bankspaarproducten aanbieden, bieden vaak alleen de mogelijkheid om te sparen. Beleggen kan niet. Voor ondernemers die vermogen willen opbouwen voor hun pensioen, is dat niet erg aantrekkelijk, stelt Paul van der Kwast.

Het grootste nadeel van banksparen is dat de meeste ondernemers precies dat doen: sparen. Volgens MoneyWise.nl, een vergelijkingssite voor bankspaarproducten, kiest maar een procent of vijf van zijn klanten voor de beleggingsvariant van banksparen.

Dat is opmerkelijk, want wie gaat rekenen met de uitstekende tool www.berekenhet.nl, komt er al snel achter wat sparen voor je pensioen betekent: een armoedige oude dag.

Fiscale constructie banksparen

Banksparen is een prima concept. Je betaalt jaarlijks een bepaald deel van je inkomen aan premie en trekt die premie af voor de belasting. Over het tegoed betaal je geen vermogensrendementsheffing in box 3. Als je met pensioen gaat, geef je jezelf maandelijkse uitkeringen, waarover je dan wel belasting betaalt. In de tussentijd laat je het groeiende kapitaal lekker renderen.

Daar nu gaat het meestal mis. Want met een spaarrente van 1,5 procent of nog minder rendeert dat kapitaal helemaal niet lekker. Sterker, zo houd je niet eens de inflatie bij.

Voorbeeld: als je als ondernemer jaarlijks 70.000 euro verdient, mag je 9.000 euro inleggen voor pensioenopbouw. Stel dat je alles tegen een spaarrente van 1,5 procent uitzet, dan heb je als je na 35 jaar met pensioen gaat een pensioenpot van 416.500 euro.

Beleg je alles en behaal je een rendement van 6 procent, wat niet onrealistisch is, dan staat er na 35 jaar ruim een miljoen euro op je pensioenrekening. Om precies te zijn 1.063.100 euro. Je krijgt dan dus tweeënhalf keer zoveel pensioen.

Omgekeerd kun je ook redeneren dat je als spaarder tweeënhalf keer zoveel moet inleggen als de belegger, om diens verwachte pensioen te krijgen. Dus niet 9.000 euro ofwel 13 procent van je inkomen, maar 22.500 euro, ofwel bijna een derde van je inkomen!

Waarom wordt beleggen ontmoedigd?

Maar waarom durft bijna geen ondernemer voor zijn pensioen te beleggen? Een belangrijke verklaring is dat banken het niet aantrekkelijk of zelfs onmogelijk maken om een fatsoenlijk pensioen op te bouwen.

Bij ABN Amro en ING kun je alleen maar sparen voor je pensioen. De beleggingsvariant van banksparen wordt domweg niet aangeboden. De banken, die zeggen ondernemers belangrijk te vinden, mikken in feite op een doelgroep met het risicoprofiel van een gepensioneerde dominee (verder niets ten nadele van dominees). En niet op een gemiddelde ondernemer die het risico niet uit de weg gaat.

Ik vermoed dat ABN Amro en ING bang zijn voor reputatieschade als de beleggingsresultaten tegenvallen. Ze zitten natuurlijk al jaren in de hoek waar de klappen vallen en steken veel tijd en geld in het verbeteren van hun naam. Het laatste dat zij willen, is dat net als bij woekerpolissen - waar zij overigens jarenlang uitstekend aan hebben verdiend - klanten hun pensioenpot in rook zien opgaan.

Het staat immers vast dat er ooit weer een beurscrash komt, met het risico dat miljarden aan belegd bankspaargeld in rook opgaan. Op termijn zullen de koersen zich dan weer herstellen, maar als pensioenbelegger moet je wel een idee hebben hoe je met dergelijke risico's omgaat. Bijvoorbeeld via 'life-cyclebeleggen. Zie daarover ook dit artikel.

Natuurlijk is dit alles de eigen verantwoordelijkheid van de pensioenbeleggers, ook als ze voor een bankspaarvariant kiezen. Maar ABN Amro en ING voelen de bui misschien al hangen en vrezen te worden aangesproken op hun zorgplicht. Daar hebben ze geen zin in, dus spelen de banken liever op safe.

‘Zonder beleggingsrisico’, schrijft ING op de website over haar bankspaarproduct. Dat klopt, maar mét het risico, of zelfs de zekerheid, dat je een heel laag pensioen krijgt.

Oeps! We konden je formulier niet vinden.

Paul van der Kwast is financieel planner en journalist. Voor Z24 schrijft hij tweewekelijks een column over personal finance.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl